dinsdag 25 maart 2014

Keuzevrijheid

Wat grappig toch dat een oproep tot behoud van keuzevrijheid tijdens zwangerschap en bevalling direct wordt doorgetrokken naar voors en tegens van ziekenhuis versus thuisbevallen, waarbij het ene kamp de thuisbevalling gelijkstelt met het veroordelen van je kind tot een gewisse dood, en het andere kamp doet alsof de gynaecoloog een beul is die de vrouw het liefst direct onder het mes krijgt. Of eigenlijk helemaal niet grappig, maar heel bedroevend. Het leidt ongelooflijk af van waar het werkelijk om gaat.

Namelijk, het recht op keuze. Dat houdt in dat het de vrouw is die uiteindelijk beslist over haar bevalling: waar zij bevalt, welke plaats: thuis, ziekenhuis, geboortehotel, met wie zij bevalt, welke zorgverlener: verloskundige, gynaecoloog, of helemaal geen zorgverlener, hoe zij bevalt: met veel controle / interventies, of minder/geen controle/interventies (hands off), medische pijnbestrijding, badbevalling. En dat het daarbij niet gaat over wat de meerderheid van vrouwen wil of vindt, of wat ‘het beste’ is, maar dat het gaat over de keuzevrijheid die de individuele vrouw heeft.

En, mensen, dit is een fundamenteel récht. Dit is niet zomaar iets ‘leuks’ of een ‘luxepositie’.[1]

Wat maakt toch dat veel mensen, mannen én vrouwen, artsen én verloskundigen, kinderlozen en mensen met kinderen, vrijwel  direct in een soort kramp schieten als je het hebt over het recht van de vrouw om de uiteindelijke beslissingen aangaande haar zwangerschap, bevalling en het voeden van haar baby te maken? Alsof zij daar niet toe in staat zou zijn. Zijn we niets opgeschoten sinds 1919, toen vrouwen eindelijk mochten stemmen? Of sinds 1956, toen de getrouwde vrouw volgens de wet eindelijk óók handelingsbekwaam was? Vinden we haar nog steeds te ‘emotioneel instabiel’ of ‘hormonaal’ om haar keuzes te maken? Aangaande háár lichaam, en haar baby? Wie moet er bevallen? Niet de zorgverlener die ernaast staat, of haar partner. Zíj is de enige die die klus kan klaren. Is het dan niet absurd dat zij daar niet het uiteindelijke beslissingsrecht in heeft?

En als hier nou veel vragen over zijn, hoe dat vervolgens te implementeren in de geboortezorg, waarom betrek je die vrouw er dan niet gewoon bij? Met een beslissende stem in de uiteindelijke vormgeving van die zorg, die over háár lichaam gaat, haar baby gaat. Is dat nu zo moeilijk? Of eng? Ach, de suffragettes hebben er 25 jaar overgedaan om kiesrecht te verkrijgen. We zijn nu 3 jaar bezig. Ik houd hoop.

Joyce

PS Even voor de duidelijkheid: de GeboorteBeweging is in het kader van keuzevrijheid en veiligheid van de zorg, zowel voor de mogelijkheid om thuis te bevallen, als voor de mogelijkheid om in het ziekenhuis te bevallen. We zijn ook vóór de ontwikkeling van de expertise van de gynaecoloog – ook de keizersnede is nog nooit zo veilig geweest. We constateren een probleem aangaande te veel medicalisering. Dáár gaat onze roep tot actie over. Hierover later meer (elke dag een blog, dus blijf meelezen!).






[1] Dit recht ligt onder andere vastgelegd in de Wet WGBO: nl.wikipedia.org/wiki/Wet_op_de_geneeskundige_behandelingsovereenkomst en in het grondwettelijkrecht op lichamelijke integriteit: http://www.denederlandsegrondwet.nl/9353000/1/j9vvihlf299q0sr/vgrnblu821m2;

7 opmerkingen:

  1. 2 punten:

    1. Het is helemaal niet duidelijk wat keuzevrijheid is. Het wordt als 1 en hetzelfde als autonomie behandeld en dat is niet terecht: de keuzevrijheid in de supermarkt is enorm, om maar iets te noemen. Dat zegt nog niets over of ik mijn autonoom voel. Het recht om te mogen kiezen, zegt nog niets over hoe die keuzes dan moeten worden aangeboden en welke. Je kunt makkelijk zeggen dat alle keuzes vrij zijn, maar tegelijkertijd op subtiele wijze de ene keuze net wat minder voor de hand liggend maken dan de andere. Dat er keuzevrijheid moet zijn, daar heeft niemand moeite mee, maar het zegt ook niets.

    2. Keuzevrijheid is nooit onbeperkt: we geven mensen de keuze om te roken en alcohol te drinken, maar niet voor ze 18 zijn en niet als ze moeten rijden. Dat laatste raakt ook aan het geval geboorte en zwangerschap. We hebben als maatschappij beperkingen aan keuzevrijheid op het moment dat we zeggen dat het anderen in gevaar kan brengen. Of we nu denken dat het ziekenhuis per definitie veiliger is voor het kind of het gevoel van de moeder daarin bepalend is, in beide gevallen schiet men 'in een kramp' niet van keuzevrijheid per se, maar van de vraag of de keuzevrijheid van de moeder nu samenvalt of tegenover het welzijn van de baby staat. En dat is lang niet altijd eenduidig. Daar zou je meer op in moeten gaan.

    Een hartelijke groet van een moeder die jullie actie met hartstocht (maar ook analytische kritiek) ondersteunt, Kirsten

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. De zin 'dat is lang niet altijd eenduidig', die doet mij nou in een kramp schieten. Als je het over analytische kritiek hebt en die wil geven, dan kan ik die ook echt niet begrijpen. De vraag of de keuzevrijheid van de moeder in strijd kan zijn met de belangen van haar kind is een 'non-discussie'. Ja, ik kan me voorstellen dat er situaties te bedenken zijn waar dat zo is (drugsverslaving bijvoorbeeld) en nee, daar hoeven we helemaal geen discussie over te voeren wat we daar mee moeten. Zit je op GB? Zoek dan even de stukken van Elselijn Kingma op. Die heeft die zogenaamde vraag uit en te na geanalyseerd en ik zou werkelijk niet weten wat het nut is om het hierover te hebben.
      Ik zeg dus: vooral niet op ingaan, op die 'non-discussies'. Ze leiden af van waar het om gaat en dat is dat mensenrechten op grote schaal dag en dagelijks geschonden worden, namelijk bij zwangere vrouwen die van alles 'moeten'.

      Verwijderen
    2. Ik heb de stukken gelezen, maar als je er zulke goede stukken over kunt schrijven als Kingsma, lijkt het me geen non-discussie, maar dus juist een belangrijk wapen in de discussie zolas die vaak gevoerd wordt en waarin (zie ook het blogstuk waar Joyce hieronder naar verwijst) dit argument steeds weer naar voren komt.

      Verwijderen
  2. Kirsten, graag verwijs ik je naar de blog die ik daarover heb geschreven (of de keuzevrijheid samenvalt of tegenover het welzijn van de baby staat): 'En het kind dan': http://doula-blog.blogspot.nl/2013/06/normal.html

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Helder stuk, dank je. Blijft alleen mijn eerste vraag staan: wat bedoel je met keuzevrijheid? In principe staat in de brief van het CPZ nog steeds dat alle mogelijkheden open blijven: welke controles bij de verloskundige, waar vindt de geboorte plaats? Is het probleem niet eerder de manier waarop deze keuzes worden aangeboden waarbij van te voren al wordt aangenomen dat de moeder de keuze zal (moeten) maken op basis van een risico-analyse?

      Verwijderen
  3. Ik was vandaag bij een cliënte die wilde tekenen (ik sleep petities rond), maar de vader wilde ook tekenen! Hij vond het net zo belangrijk. Dat wilde ik even laten weten! :-)

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Tanja, dank je wel voor het meeslepen van de petitie :D En wat fijn dat deze vader (en vele anderen!) het belang van deze actie in ziet! Ik hoop dat vele vaders zijn voorbeeld mogen volgen.

    BeantwoordenVerwijderen